Sperm DNA Hasar Testi Nedir?

Geleneksel sperm testleri (semen analizi) sperm konsantrasyonu, motilite analizi ve morfolojik değerlendirme yapar, ancak spermleri moleküler düzeyde değerlendirmeye yetmez.

Tüp bebek tedavisinde, normal görünen spermlerle yumurta döllenir ve embriyolar gelişim kalitesine göre seçildikten sonra anne adayının rahmine transfer edilir. Ancak spermde DNA hasarı varsa, dengesiz genetik yapıya sahip bir embriyo oluşabilir. Bunun sonucunda gebelik oluşmadan sonlanabilir ya da düşük meydana gelebilir.

Bu nedenle tüp bebek teknolojisinde önemli bir adım olarak Sperm DNA Hasar Testi geliştirilmiştir.

Sperm DNA Hasar Testi Nasıl Yapılır?

Tekrarlayan tüp bebek başarısızlıklarında rutin sperm testinden farklı olarak, spermin DNA yapısını değerlendirmek için Sperm FISH ve DNA Fragmantasyon testi uygulanır.

Boşalma yoluyla elde edilen spermler DNA molekülü ile etkileşime giren floresan bir probla boyanır. Analiz sonucunda hasarlı spermler tespit edilir.

Kabul görmüş standartlara göre:

• Hasarlı sperm oranının %15’in altında olması normal kabul edilir.
• %50’nin üzerindeyse ağır DNA hasarı olarak değerlendirilir.

Sperm DNA Hasar Testi Kimlere Önerilir?

• Açıklanamayan kısırlık vakaları
• Embriyo gelişimi yavaş olan çiftler
• Anormal embriyo gelişimi olan hastalar
• Tekrarlayan tüp bebek (IVF/ICSI) başarısızlıkları
• Tekrarlayan gebelik kayıpları
• Şiddetli sperm şekil bozukluğu tespit edilen hastalar

Sperm DNA Hasarının Nedenleri

Erkeklerde sperm DNA hasarının en önemli faktörü oksidatif strestir. Bu strese sebep olabilen durumlar şunlardır:

• Enfeksiyonlar
• Bazı ilaçların kullanımı
• Sigara ve alkol tüketimi
• Aşırı kafein kullanımı
• Yoğun stres
• Çevresel ve mesleki kirleticiler

Sperm DNA Hasarının Tedavisi

DNA hasarının bazı nedenleri tedavi edilemez. Ancak serbest radikallerden kaynaklanan hasarlarda, yaşam tarzı ve diyet değişiklikleriyle DNA hasar düzeyleri azaltılabilir.

Olası tedavi seçenekleri:

• Enfeksiyon varlığında antibiyotik kullanımı
• Yaşam tarzı değişiklikleri
• Diyet – taze gıdalar, özellikle antioksidan ve C vitamini içeren yiyecekler
• Varikosel tedavisi
• E Vitamini içeren ilaçlarla oksidatif stresin azaltılması
• Testiküler sperm aspirasyonu (TESA) – DNA hasarı post-testiküler seviyede geliştiği için, testisten elde edilen spermler daha iyi DNA bütünlüğüne sahip olabilir.

Tedavi Sonrası Değerlendirme

Sperm DNA hasarını azaltmaya yönelik tedavilerin etkinliği, 3-4 ay sonra yapılan ikinci sperm testi ile değerlendirilebilir.