Microakışkan Sperm Ayıklama Çipi (Sperm Chip)
Microakışkan Sperm Ayıklama Çipi (Sperm Chip) Nedir?
Microakışkan sperm ayıklama (Sperm Chip) yöntemi, tüp bebek tedavisinde ilk basamak olan ICSI (İntra Sitoplazmik Sperm Enjeksiyonu) işlemi için kullanılan bir sperm hazırlama ve seçim yöntemidir.
Tüp bebek tedavisi için yeterli sperm sayısı olan hastalarda bile, sperm parametrelerinde artan DNA hasarı görülebilmektedir. Bu durum döllenme oranlarının azalmasına ve gebelik kayıplarına yol açabilmektedir. Sperm Chip yöntemi, DNA’sı daha sağlıklı spermlerin seçilmesine yardımcı olur.
Sperm DNA Hasarının Nedenleri
Günümüzde sperm DNA fragmantasyonunun oluşmasına sebep olabilen başlıca mekanizmalar şunlardır:
- Sperm yapımı sürecinde oluşabilecek hücre ölümü veya anomaliler
- Sperm hücresinin kanallardan taşınması esnasında DNA kırıklarının oluşması ve bu DNA fragmanlarının serbest oksijen radikallerinin (ROS) artışına yol açması
- Radyoterapi, kemoterapi ve çevresel toksinlerin sperm DNA’sına verdiği hasarlar
Sperm Chip Yönteminin Önemi
Vurgulanması gereken en önemli nokta şudur; tüp bebek tedavisi gereken hastaların spermlerinde daha yüksek DNA hasarı bulunma ihtimali yüksektir. Son yapılan çalışmalar, DNA hasarlı spermlerin tüp bebek tedavisi sonrası gözlenen gebelik kayıpları ile ilişkili olduğunu göstermiştir.
Bu nedenle, tüp bebek tedavisinde ve ICSI işlemi sırasında kullanılacak hasarlı spermlerin ortamdan ayıklanması ve uygun kalitedeki spermlerin seçilmesi büyük önem taşımaktadır.
Sperm Chip Yönteminin Faydaları
- Santrifüj gerektirmez: Sperm chip işlemi santrifüjleme gerektirmediği için ROS (serbest oksijen radikali) artışını önler. Böylece DNA hasarı olmayan spermlerin seçimini sağlar.
- Doğala en yakın sperm seçimi: Servikal kanallardan spermlerin geçişi esas alınarak hazırlanmıştır. Mikro kanallardan geçen spermler arasından DNA kalitesi ve fizyolojisi en iyi olanlar seçilir ve ICSI için kullanılır.
Sperm Chip Yönteminin Kullanılamadığı Durumlar
Bu yöntem sperm sayısının çok düşük ve sperm motilitesinin çok az olduğu vakalarda uygulanamaz. Ayrıca TESA/TESE yöntemleri ile testisten sperm elde edilen durumlarda da kullanımı uygun değildir.