Erkeğe Ait Nedenler

Erkek İnfertilitesi

Evli çiftlerin yaklaşık %15-20’si infertilite sorunu yaşamaktadır ve bu durumların %50’si erkeğe bağlı faktörlerden kaynaklanmaktadır. Son 15–20 yılda erkek infertilitesi tedavisinde büyük ilerlemeler sağlanmış; özellikle mikroenjeksiyon ve testis biyopsisi yöntemleri sayesinde menisinde hiç sperm hücresi bulunmayan erkeklerin bile çocuk sahibi olabilmesi mümkün hale gelmiştir.

Erkek infertilitesinin değerlendirilmesi, üroloji, kadın hastalıkları-doğum, embriyoloji ve genetik uzmanlarının koordineli çalışmasını gerektirir. Özellikle infertil erkeğin değerlendirmesi her zaman konusunda deneyimli bir ürolog tarafından yapılmalıdır.

Erkek İnfertilitesi Nedenleri

Erkek infertilitesi nedenleri üç ana başlık altında incelenmektedir:

Testis öncesi nedenler
Testise bağlı nedenler
Testis sonrası nedenler

Testis Öncesi Nedenler

Genellikle hormonal bozukluklardan kaynaklanır. Hipotalamus ve hipofiz bezi fonksiyon bozuklukları bu gruba girer.

Hipotalamus Bozuklukları

GnRH hormonunun eksikliği nedeniyle FSH ve LH salgısı azalır ve testis fonksiyonları bozulur. Bu durum genellikle doğumsal anomalilerle birlikte görülür:

Kallman Sendromu: Koku alma bozukluğu, yüz kemiklerinde şekil bozuklukları, yarık damak, renk körlüğü, sağırlık ve testislerin inmemesi.
Prader-Willi Sendromu: Obezite, kas zayıflığı, zihinsel gerilik, küçük el ve ayaklar, yapısal cücelik.
Lawrance-Moon Biedel Sendromu: Testis yetmezliği, gece körlüğü (retinitis pigmentosa) ve polidaktili (fazla parmaklılık).

Hipofiz Hastalıkları

Hipofiz bezi üreme sistemi dışında birçok organın işleyişini düzenler. Bu bezdeki sorunlar infertiliteye yol açabilir. Başlıca nedenler:

Hipofiz bezi ameliyatları
Hipofiz tümörleri
Kanlanma bozukluğu sonrası atrofi
Radyoterapi
Enfeksiyonlar

Testise Bağlı Nedenler

İki grupta incelenir:

Sperm yapım bozuklukları (non-obstrüktif)
Sperm atım bozuklukları (obstrüktif)

Sperm Yapım Bozuklukları

Hormonal bozukluklar
Kromozomal bozukluklar
Doğuştan testis yokluğu (anorşi)
Kriptorşidizm (testis iniş bozukluğu)
Testis torsiyonu (kanlanma bozukluğu)
Varikosel
Orşit (enfeksiyon)
Kemoterapi
Çevresel faktörler (radyasyon, ağır metaller, yüksek ısı)
Kullanılan ilaçlar

Testis Sonrası Nedenler

Spermin testislerden dışarı taşınmasını sağlayan kanallar veya organlardaki bozukluklara bağlıdır.

Doğuştan Kanal Yokluğu

Vaz deferens olarak adlandırılan sperm kanallarının doğuştan gelişmemesi durumudur. Bu kişiler sıklıkla Kistik Fibrozis genetik hastalığının taşıyıcısı olabilir. Bu durumda testisten sperm alınıp mikroenjeksiyon yöntemiyle çocuk sahibi olunabilir.