Sperm Analizi

Semen Analizi ve İlgili Testler

İstanbul Tüp Bebek Merkezinde yapılan semen analizi, hastanın tedavisinde yol gösterici ve yönlendirici bir öneme sahiptir. Test sonuçlarına göre infertil çiftin tedavisinde IUI (Aşılama), IVF (In Vitro Fertilizasyon) veya ICSI (Intra Sitoplazmik Sperm Enjeksiyonu) yöntemlerinden hangisinin uygulanacağına karar verilir. Ayrıca gerekli görüldüğü durumlarda sperm dondurma, TESA/TESE (testisten sperm elde edilmesi) işlemleri için yönlendirme yapılır.

Sperm analizi değerlendirilirken, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Laboratuvar El Kitabı ve sperm morfolojisi incelemesinde Kruger strict kriterleri esas alınarak raporlama yapılmaktadır.

Semen Analizi Nasıl Yapılır?

Semen analizi işlemi, ejakülasyon yoluyla verilen örneğin incelenmesine dayanır. Bu inceleme yapılmadan önce hastanın 3-5 günlük cinsel perhiz uygulaması gereklidir.

Semen Analizi Öncesinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Semen örneği verilirken ve öncesinde bazı durumlar sonucu etkileyebilir. Bunlar şunlardır:

Örnek verme sırasında kayıp yaşanması (semen örneğinin ilk kısmı en yoğun sperm sayısını içerir)
Örnek verme döneminde yüksek ateşe sebep olabilecek bir hastalık geçirilmesi
Testis, böbrek veya idrar yollarına ait şikayetlerin bulunması
Herhangi bir operasyon geçirilmiş olması
Uzun süreli kullanılan ilaçlar
Aşırı stres veya kimyasallara maruz kalınması

Semen Analizi Süreci

Verilen semen örneği likefaksiyon süresi tamamlandıktan sonra, sırasıyla makroskobik ve mikroskobik olarak değerlendirilir. Mikroskobik incelemede sperm sayısı ve motilite (hareketlilik) özel kamaralarda ölçülerek raporlanır.

Normal Sperm Morfolojisi

Kruger strict kriterlerine göre normal bir sperm morfolojisi; düzgün kenarlı ve oval şekilli bir başa, baş alanının %40-%70’ini kaplayan belirgin bir akrozoma sahip olmalıdır. Ayrıca boyun, orta kısım ve kuyruğa ait herhangi bir defekt bulunmamalı ve baş alanının yarısından büyük bir sitoplazmik droplet olmamalıdır.

Semen analizinin değerlendirilmesinde, bazı durumlarda ek testlere ihtiyaç duyulabilmektedir:

Semen Analizinde Uygulanan Ek Testler

SpermMar (Mixed Antiglobulin) Testi: Sperm antikor düzeyinin belirlenmesi gereken durumlarda uygulanır. Bu test ile motil spermlere bağlı antikorların (IgA, IgG) varlığı saptanır. Testin uygulanabilmesi için yeterli sayıda motil sperm bulunmalıdır.
Sperm Vitalitesi (Canlılık) Testleri: Eosin-Y ve HOST testleri kullanılarak sperm canlılığı değerlendirilir. Özellikle hareketli sperm oranı düşük vakalarda, immotil (hareketsiz) spermlerin canlı olup olmadığını belirlemek için uygulanır. Ayrıca TESA/TESE işlemleri sonrası testisten elde edilen spermlerin canlılığını teyit etmek amacıyla da kullanılmaktadır.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO 2010) Kriterlerine Göre Normal Sperm Parametreleri

Parametreler	En Düşük Referans Değer
Semen Volümü (ml)	1,5
Sperm Konsantrasyonu (milyon/ml)	15
Total Sperm Sayısı (milyon/ejakülat)	39
Progresif Motil (%)	32 (+4, +3)
Total Motil (%)	40
Vitalite (Canlı Sperm) (%)	58
Normal Morfoloji (%)	>4
pH	>=7,2
Lökosit (milyon/ml)	<1